همچنین آنها معتقدند که افراد از سن 17سالگی تا زیر 30 سال تمایل زیادی به استفاده از محرک‌ها دارند و اگر مصرف این روانگردان‌ها تا مدت طولانی ادامه داشته باشد، درمان آن بسیار سخت خواهد شد.
با این اوصاف روانپزشکان معتقدند در جامعه ما، سوء مصرف الکل و بعد از آن سوء‌مصرف مواد‌مخدر و روانگردان‌ها، اختلالات خلقی مثل افسردگی و اختلال دوقطبی و در نهایت اختلالات سایکوتیک که همراه با توهم و هذیان هستند، مثل اسکیزوفرنی، از جمله اختلالاتی هستند که بیشترین میزان خودکشی و دیگرکشی در مبتلایان به آن دیده می‌شود.
دکتر بابک نژند، روانپزشک، با اشاره به اینکه بیماری‌هایی که باعث خودکشی و دیگرکشی می‌شوند، از نظر شیوع فرق زیادی با هم ندارند،سوء مصرف مواد، به‌خصوص مواد‌مخدر جدید را مهم‌ترین اختلال روانی می‌داند که در آن فرد داوری خود را در برابر حقیقت از دست می‌دهد و دست به‌خودکشی یا دیگرکشی می‌زند.
دکتر نژند با تاکید بر اینکه این مواد باعث افکار هذیانی، بدبینی و توهمات بینایی و شنوایی می‌شوند، ادامه می‌دهد: علاوه بر این، در خیلی از افرادی که مبتلا به اختلال افسردگی هستند هم ممکن است فرد به‌خود یا دیگران آسیب برساند؛
به‌طوری که ثابت شده چیزی نزدیک به 15درصد افسرده‌ها در نهایت خودکشی می‌کنند؛ یعنی این اختلال گاهی چنان روند افسار گسیخته‌ای پیدا می‌کند که جز ناامیدی و خودکشی راه دیگری برای بیمار باقی نمی‌ماند.
الکل بیش از همه مقصر است
اما دکتر محمدعلی شهرکی، روانپزشک نیز در توضیح طبقه‌بندی اختلالاتی که منجر به صدمه به‌خود یا دیگران می‌شوند، تأکید می‌کند که بیشترین طیف خشونت نسبت به دیگران در میان افرادی که ابتدا مبتلا به سوء‌مصرف الکل شده‌اند، دیده می‌شود.
«میزان خود‌آزاری و خودکشی در افسردگی اساسی بسیار زیاد است؛ به‌طوری که بیش از 70درصد کسانی که خودکشی می‌کنند، مبتلا به افسردگی هستند.» دکتر شهرکی با بیان این عبارات توضیح می‌دهد: علاوه بر سوء مصرف مواد در افراد مبتلا به افسردگی به‌خصوص در بیماران دوقطبی و در مرحله افسردگی، خودکشی بیشتر دیده می‌شود اما در مرحله شیدایی، چنین بیمارانی ممکن است اقدام به دیگرکشی کنند و آن‌هم تحت‌تأثیر فقدان احساس واقعیت‌سنجی است؛ یعنی این افراد هیچ‌گونه درکی از واقعیت ندارند و باورهای هذیانی در آنها زیاد است.
آرام‌بخش‌های توهم‌زا
در این میان علاوه بر الکل، مخدرهای صنعتی در واقع ترکیبی از مخدرهای سنتی با مواد شیمیایی هستند. در میان مخدرهای صنعتی، شیشه، اثری ترکیبی از توهم‌زایی و تحرک‌بخشی دارد و سیستم مرکزی اعصاب را تحریک می‌کند و باعث بروز نوعی تشنج و حرکات غیرقابل کنترل به همراه تعریق، گشادی مردمک چشم و در مجموع، کنش‌های شدید رفتاری می‌شود.
به عقیده متخصصان بر خلاف مخدرهای افیونی مانند تریاک که عموماً آرام‌بخش هستند و استعمال‌کننده را به سمت سکون و کندی حرکت می‌برند، شیشه، فرد را به سمت رفتارهای خشونت‌آمیز سوق می‌دهد.
دکتر شاهین شادنیا، دبیر انجمن علمی سم‌شناسی و رئیس مرکز مسمومیت‌های بیمارستان لقمان، ضمن اشاره به اینکه شیشه به اسامی گلس (Glass) و کریستال نیز شناخته می‌شود، می‌گوید: اوایل در بازار ایران این ماده جزء ترکیبات مخدر شبه‌مرفینی (هروئین) به حساب می‌آمد، ولی بعد از مدتی این ماده مجدداً به شکل اصلی خود که دارای ترکیبات محرک است، برگشته است.
وی در ادامه می‌گوید: این ماده که از خانواده آمفتامین‌هاست، اثراتش درست مثل قرص اکستازی است و باعث افزایش انرژی، پر‌فعالیتی، شادابی، بی‌خوابی، افزایش تمرکز، بالارفتن درک و حس اعتماد به نفس می‌شود و به خاطر همین اثرات است که افراد در سنین 18 تا 25 سال به این مواد روی می‌آورند.
دبیر انجمن علمی سم‌شناسی با بیان اینکه به‌دنبال استفاده از این ترکیبات ترشح یکسری از مواد شیمیایی محرک که عامل ایجاد احساس شادی هستند، افزایش می‌یابد، می‌گوید: در حالت نرمال این ترشحات به میزان متعادل در بدن ساخته و سنتز می‌شوند، ولی با مصرف این مواد میزان این ترشحات افزایش می‌یابد و در نتیجه ذخایر این ترشحات بیشتر تخلیه می‌شود.
به همین خاطر بعد از مدتی که از مصرف این ترکیبات می‌گذرد، احساس شادابی نیز از بین می‌رود و همین امر دوز مصرفی فرد را بالا می‌برد.
به گفته این متخصص، معتادان به شیشه، بعد از مدت زمانی احساس شادابی اولیه را دیگر ندارند و به‌تدریج افسردگی و احساس کسالت، خمودگی و بی‌‌‌اشتهایی در فرد زندگی او را از حالت عادی خارج می‌کند.
دکتر شادنیا با توضیح اینکه مسمومیت با این ماده می‌تواند علائم خفیف (افزایش ضربان قلب، فشار خون بالا، اضطراب، پرخاشگری) تا شدید (بالارفتن درجه حرارت بدن، فعالیت بیش از حد عضلانی و تخریب بافت عضلانی، تشنج، کما و مرگ) ایجاد کند، می‌گوید: در حال حاضر مشکل اصلی ما با این ترکیبات این است که برای آنها درمان اختصاصی و داروی پادزهر وجود ندارد.
مثلاً در مورد شبه‌‌‌‌مورفین‌ها ما پادزهر داریم و درصورت مراجعه این بیماران به بیمارستان از این داروها استفاده می‌کنیم ولی درمان این بیماران صرفا حمایتی است و فقط می‌توانیم فشار خون و تشنج را در آنها کنترل کنیم.
به گفته کارشناسان، شیشه یک محصول آزمایشگاهی با کاربرد شیمیایی است و به خاطر فرایند سختی که در تولید این ماده وجود دارد، هزینه آن بسیار بالاست؛ به‌طوری‌که قیمت یک کیلو شیشه چیزی حدود 55 تا 70 میلیون تومان است و هر صوت آن با قیمت بیش از 20هزار تومان فروخته می‌شود.
به عقیده متخصصان اگر بیمار معتاد به این ماده مخدر شانس بیاورد و دچار جنون و توهم نشود، افسردگی‌های شدیدی گریبانگیرش می‌شود که کنار‌آمدن با آن تقریباً محال است.
